4º aniversario de InvestiGal

Hoxe celebramos o noso 4º aniversario!

InvestiGal naceu un 29 de febreiro de 2020 e para conmemoralo publicamos a infografía que podedes descargar aquí e que repasa algúns dos momentos máis relevantes na nosa breve e intensa traxectoria.

Grazas polo voso apoio, traballo e ánimos, seguiremos traballando en prol do sector da investigación en Galicia.

Propostas de InvestiGal de cara as eleccións ao Parlamento de Galicia 2024

O vindeiro 18 de febreiro celébranse as eleccións ao Parlamento de Galicia. Dende InvestiGal, pensamos que o futuro de Galicia depende en boa medida de que sexamos quen de realizar un cambio de estratexia respecto ao modo en que entendemos e xestionamos a investigación en Galicia e que nos leve a poñer en valor a nosa profesión e a construír unha sociedade do coñecemento.

Financiamento. O investimento de Galicia en I+D+i é do ~1,1%, lonxe do de España (~1,45%) e o da media europea (~2,3%). Investir en I+D+i é un “bo negocio” xa que estas actividades xeran un retorno económico situado arredor do 20% do investimento [1] e por cada 1€ invertido un retorno de 2,50€ [2].

  • Desde InvestiGal vemos totalmente primordial aumentar o investimento no noso sector e que isto se faga de xeito estábel ao longo do tempo e non dependa das eivas duns gobernos ou outros.
  • Implantación dun financiamento basal aos grupos de investigación con independencia do centro ou organismo ao que pertenzan e baseado na transparencia, equidade e produtividade.

Carreira científica. Debemos profesionalizar ao persoal investigador e definir a carreira investigadora. É importante destacar que a fuga de investigadores/as na etapa intermedia ou final da carreira investigadora adoita ser común. Isto supón a perda de toda a inversión pública realizada para a súa formación, cuantificada en máis de 500.000€/investigador [3].

  • Definición e apoio para unha carreira científica profesional definida e integral.
  • Deseño dun programa forte de retención, captación e retorno de talento. 
  • Elaboración dun plan de atracción de talento, similar aos programas ICREA ou IKERBASQUE, no que se abordará de maneira específica o retorno de investigadores/as altamente productivos/as que están a desempeñar a súa función fora de Galicia. Establecer contratacións a longo prazo, atractivas e competitivas.
  • Elaboración dun sistema de avaliación que prime a calidade e traxectoria global e incorpore expertos/as independentes.
  • Posibilidade de estabilización do persoal científico e técnico.

Administrativo e lexislativo. A fragmentación dos organismos que xestionan o I+D+i galego, dividido en tres consellerías (educación, sanidade, industria…), supón atrasos e falta de homoxeneización na burocracia.

  • En InvestiGal consideramos que é fundamental a creación dunha Conselleria de Investigación, Innovacion e Universidades, de xeito que agrupe, administre e xestione o investimento en I+D+i.
  • Pacto Galego pola Investigación. Completo e dotado de contido real e compromisos vinculantes, e transversal ao estar referendado por toda a representación parlamentaria.
  • Compromiso de manter e respetar o ocalendario de Axudas e Programas con datas constantes tanto de publicación da convocatoria coma de resolución que permitan ao personal investigador e técnico organizar as súas vidas persoais e profesionais. 

Perspectiva de xénero na ciencia. A brecha de xénero, a conciliación familiar e a igualdade son problemas que deben ser atallados.

  • Medidas para evitar o abandono das mulleres nas etapas pre e posdoutoral.
  • Non penalizar a maternidade e parternidade, lactancia, enfermidade ou coidado de persoas dependentes.
  • Medidas para romper o teito de cristal e promover a presencia feminina en tódolos ambitos da ciencia e en tódalas etapas da carreira científica profesional.
  • Seguimento da lei Angeles Alvariño.

REFERENCIAS:

  1. https://sciencebusiness.net/system/files/reports/Why-fund-research_.pdf
  2. https://cadenaser.com/asturias/2023/05/08/las-matematicas-de-la-investigacion-cada-euro-invertido-en-idi-genera-25-de-retorno-radio-asturias/ 
  3. https://theconversation.com/cuanto-cuesta-formar-a-un-investigador-en-espana-demasiado-como-para-perderlo-130314

Un novo pacto pola ciencia

InvestiGal participou na elaboración do novo pacto pola ciencia, publicado o mércores 21 de xuño pola Coordinadora Marea Roja de la Investigación:

A continuación reproducimos o texto pacto, que podedes atopar integramente aquí e en varios idiomas:

Un novo pacto pola ciencia

Nos últimos anos púxose de manifesto o papel determinante da investigación científica na sociedade. A pandemia da COVID-19 e a emerxencia climática son dous exemplos de como a investigación científica supón un dos piares principais para afrontar a complexidade dos retos actuais. No plano lexislativo vimos algúns avances na incorporación de dereitos do persoal de investigación coa aprobación da reforma da Lei da Ciencia, a Tecnoloxía e a Innovación (LCTI), así como un incremento no presuposto de I+D+I impulsado polos fondos europeos Next-Generation EU. Porén, unha reforma parcial e unha inxección temporal de fondos non poden facer fronte ás necesarias transformacións pendentes no Sistema Español de Ciencia, Tecnoloxía e Innovación (SECTI). É o momento de establecer un novo pacto pola ciencia, centrándonos en catro alicerces fundamentais para a próxima lexislatura:

1) Estatuto do Persoal de Investigación

O sistema de xestión na ciencia debe escoitar ás persoas que a producen, ás persoas que fan a ciencia, a todo o persoal de investigación. Defendemos o modelo de ciencia que comeza na protección da súa base humana como o modelo mellor cohesionado, máis eficiente e máis innovador. Por este motivo, o inicio da transformación social dende a ciencia e a investigación debe situarse sobre as condicións laborais e os dereitos de todo o seu cadro de persoal. Seguindo o exemplo do que supuxo o Estatuto do Persoal Investigador Predoutoral en Formación (EPIPF) en 2019 para o colectivo predoutoral, precisamos dun Estatuto de Persoal de Investigación (EPI) que inclúa a todo o persoal investigador, técnico e de xestión en ciencia. Débense garantir dereitos mínimos en canto a retribucións, progresión na carreira científica e estabilización, entre outras cuestións. Esta garantía debe de ir acompañada por mudanzas que afecten a todo o persoal da Administración Xeral do Estado (AXE) como a creación dun grupo profesional M4 (correspondente ao nivel 4 do Marco Español de Cualificacións para a Educación Superior) no convenio colectivo único para o personal laboral da AXE e a actualización das indemnizacións por razón de servizo (dietas).

2) Simplificación y eficiencia burocrática

Os acordos DORA e CoARA, aínda que apuntan na dirección correcta, resultan insuficientes para facer fronte á saturación burocrática. Resulta imperativo elaborarmos políticas activas de desconxestionamento, como, por outra parte, de simplificación e desaceleración de trámites administrativos e satisfacción de ránkings e métricas de productividade. Asuntos como a elaboración dun rexistro único para convocatorias de prazas de persoal docente e investigador en Universidades Públicas (artigo 86.1, Ley Orgánica do Sistema Universitario) e Organismos Públicos de Investigación ou o uso xeneralizado dun formato único de CV nas distintas convocatorias de contratos e proxectos están a prometerse dende hai moitos anos. Cos medios técnicos xa dispoñibles, non hai escusa para non levalo ao cabo. Tamén é fundamental que exista un calendario fixo para as convocatorias competitivas de proxectos e recursos humanos (como é o caso da Axencia Estatal de Investigación, pero non noutros organismos do SECTI) e, ante todo, que este calendario se cumpra rigurosamente, dotando ás axencias e demais organismos dos recursos (humanos e materiais) necesarios para elo. Do mesmo xeito, debe existir unha estabilidade e continuidade nos devanditos programas, que a día de hoxe poden ser moi volubles nos seus requisitos e demais características, se non o é xa a súa propia existencia. O exceso de burocracia innecesaria e mal planificada non só vai en detrimento da produtividade do persoal investigador, senón que é unha das tarefas que máis afectan á desmotivación, á saúde mental (burn out) e a un mal uso dos recursos públicos, xa que consume tempo de traballo duns e doutros profesionais nunha tarefa que se pode simplificar sen maior custo económico.

3) Ciencia responsable: transparencia, integridad, diversidad e coimplicación

Necesitamos dotármosnos de normas e protocolos claros e contundentes para rematar cos múltiples abusos de poder no SECTI, que van dende a prevaricación en concursos públicos ata o acoso sexual, pasando pola fraude científica. A crecente crítica e alarma mediática amosan a urxencia de acometer políticas que sancionen estas conductas e acaben coa impunidade actual. O recentemente nomeado Comité Español de Ética na Investigación debe ser dotado dos medios necesarios para asegurar esta función e non ser relegado a un organismo meramente consultivo e marxinal. A aposta por un sistema transparente que potencie a integridade na ciencia e investigación ten que vir complementada con outra aposta por transformar un sistema de ciencia baseado na competitividade, a excelencia e a singularidade meritocrática nun sistema basal constituído pola habitabilidade, a cooperación e a colaboración, a accesibilidade dos recursos e a promoción de todas as manifestacións da diversidade e inclusividade. Por unha banda, é necesario un compromiso para reducir o teito de cristal, especialmente nas áreas do ámbito STEM e nos postos de maior nivel, onde se produce unha maior desigualdade de xénero. Por outra banda, debemos impulsar unha ciencia inclusiva non só na diversidade sexual, senón tamén na diversidade funcional coa creación dun plan específico para a integración. Finalmente, a ciencia e a investigación xa non poden entenderse como leiras de coñecementos disxuntos nin como esferas illadas do social. Son necesarias convocatorias baseadas en accións/problemas, que integren o coñecemento local xunto ao académico, impulsando a colaboración interdisciplinar e a formación de ecosistemas de coñecementos (laboratorios de innovación pública e cidadá, ONGs, redes de persoas expertas). Resulta imperativo descentralizar as políticas de transferencia científica, estreitar as relacións entre as distintas áreas de investigación (STEM to STEAMS) e activar protocolos e alternativas de ciencia aberta.

4) Inversión del 3% del PIB en I+D+I

España arrastra un retraso histórico en inversión en I+D+I frente ao conxunto da Unión Europea, que á súa vez inviste pouco, en media e en relación ao PIB, fronte a outros países como os Estados Unidos, Xapón ou Corea do Sur. Esta lexislatura debe ser a que acade o 3% do PIB e unha taxa de execución do 90%, tanto en gasto non fiinanceiro coma gasto financeiro. Esta inversión mínima en I+D+I non pode seguir a ser unha promesa sen compromiso, senón que debe establecerse e publicarse unha memoria económica detallada e vinculante que asegure o cumprimento deste obxectivo. Soamente dende un modelo transparente e suxeito a un rigoroso seguimento poderemos asegurar a súa efectividade e evitar desviacións.

Ao garantizarmos dereitos laborais, simplificarmos burocracia, promovermos a responsabilidade na ciencia e aumentarmos a inversión en I+D+I, estaremos a construír un SECTI capaz de dignificar o traballo do persoal de investigación e beneficiar a toda a sociedade no seu conxunto.

A peregrinación á ANECA: como sobrevivir

O vindeiro martes 25 de abril ás 17:00h organizamos o coloquio “A peregrinación á ANECA: como sobrevivir”, no que contaremos coa presenza do Profesor Jesús Aboal Viñas (ex-membro da Comisión de Ciencias experimentais e Ciencias experimentais I) da ANECA (PEP) para aclarar todas as dúbidas relacionadas cos procesos de acreditación.

O evento será presencial na aula 04 da Facultade de Bioloxía da Universidade de Santiago de Compostela. Nel tamén contaremos coa presenza de compañeiras/os de InvestiGal que farán unha breve introdución e exporán as principais novidades da LOSU, que entra en vigor agora e trae cambios nas figuras existentes na universidade.

Será un evento aberto no que é fundamental a participación do público, así que convidámosvos a asistir e a enviar as vosas preguntas, consultas ou comentarios por adiantado a contacto@investi.gal.

Xornada práctica sobre a carreira investigadora na academia

Para empezar o ano sen perder comba, organizamos para o día 17 de xaneiro e de maneira online, esta xornada práctica sobre a carreira investigadora na academia. O noso obxectivo con esta xornada é chegar á audiencia máis nova (alumnado de grao, mestrado, ou persoas que están empezando o doutoramento) e proporcionarlles, cunha perspectiva práctica (baseada na experiencia das propias persoas implicadas), unha visión xeral da carreira investigadora, centrada na etapa predoutoral e nun elemento clave da mesma: o seu financiamento.

Xornada práctica sobre a carreira investigadora na academia

Jornadas Cultura Laboral en Investigación

As Jornadas Cultura Laboral en Investigación terán lugar o próximo mes de outubro de 2022 en tres sedes distintas (Santiago de Compostela, Valencia e Madrid) e desenvolveranse cun un formato híbrido, de xeito que se poderá asistir presencialmente ás actividades de cada sede, así como seguir as sesións telemáticamente via streaming. Tal e como se recolle na páxina web do evento:

“El principal objetivo de las jornadas J-CLI es formar un foro social crítico para dar a conocer los aspectos laborales y los derechos del sector de ciencia e investigación, así como favorecer la concienciación colectiva y ofrecer un canal de difusión e interacción de los distintos colectivos, asociaciones y plataformas que representan al personal de investigación. Las jornadas J-CLI son totalmente transversales y abiertas, dirigidas a los distintos profesionales que componen el tejido trabajador en la investigación.”

InvestiGal co-organiza, xunto coa Asemblea de Investigadoras de Compostela, as actividades presenciais que terán lugar o xoves 13 e o venres 14 de outubro no Centro de Formación da EDIUS (USC). Animámosvos a todas a consultar o programa de actividades da nosa sede e a rexistrarvos para asistir tanto presencialmente coma telematicamente.

Premio “Institución do ano” do Colexio Oficial de Biólogos de Galicia

O Colexio Oficial de Biólogos de Galicia organizou unha votación polo Día do/a Biólogo 2022 para escoller a Premiados/as e Membros de Honra en distintas categorías. Na categoría de Peme/Institución do ano houbo 4 candidaturas e escolléronse 2, unha polo 2020 e outra polo 2021, resultando InvestiGal unha das premiadas. Agradecemos sinceramente este recoñecemento que pon de manifesto a importante labor de tódalas persoas involucradas activamente en InvestiGal durante os xa máis de 2 anos de vida! Ademais, serve de pulo para continuar traballando en prol de mellorar a situación do sector da investigación en Galicia.

Queremos tamén darlle os parabéns ao resto dos premiados e o COBGA por este tipo de iniciativas que son una forma de chegar a máis sectores da sociedade.

Actualización 20/05/2022

Elena Lendoiro, presidenta de InvestiGal, e Zulema Varela, tesoureira e coordinadora do GdT de Medios, acudiron o pasado venres 13 de maio a un acto que tivo lugar no no Pazo de Adrán para recoller o premio.

2ª aniversario de InvestiGal

O pasado 29 de febreiro cumprimos 2 anos de vida!! 🎂🥳 E para celebralo fixemos este pequeno vídeo no que repasamos a curta pero intensa traxectoria de InvestiGal: propostas, divulgación, igualdade, xornadas, etc. Levamos moito conseguido, pero queremos que sexa aínda máis e para iso precisamos do voso apoio e participación.

Xornadas “Doutoramento: hai vida fóra da Universidade?”

InvestiGal organiza un ciclo de xornadas titulado “Doutoramento: hai vida fóra da Universidade?”, no que diversos actores falarán de oportunidades para traballar en investigación e ciencia no sector privado. Teremos a oportunidade de coñecer a experiencia de persoas que tras o doutoramento deixaron a academia para traballar no sector privado, así como das empresas que contan con estes perfís profesionais entre o seu persoal. Esta actividade conta ca participación de AIMEN, CEAMSA, Bioga (Clúster Tecnolóxico Empresarial Das Ciencias Da Vida), e Hifas da Terra.

Cando e onde?

As xornadas terán lugar os martes 11, 18 e 25 de xaneiro de 19:30h a 20:30h. A ligazón para acceder ás xornadas en liña é a seguinte: https://i.gal/xornadas-xaneiro

Programa e poñentes

Martes 11 de xaneiro

  • 19.30 – 19.45. Jade Irisarri. Doutora en bioloxía e Responsable Regulatory & Seg. Alimentaria de Pescanova.
  • 19.45 – 20.00. Francisco Gontad. Doutor en Física Aplicada e investigador senior no grupo de microprocesado láser en AIMEN.
  • 20.00 – 20.15. Andrea Fernández. Bióloga e doutora traballadora de Ceamsa e tamén traballadora por conta propia en Amalgamasilvestre.
  • 20.15 – 20. 30. Francisco Alonso. Arqueólogo en Tempos Arqueólogos.

Martes 18 de xaneiro

  • 19.30 – 19.45. Miguel Vieito. Avogado en exercicio, especializado en Dereito e Saúde e Dereito Anti-discriminatorio. É ademais mediador e experto en bioética, sendo vogal, entre outros órganos, do Consello Galego de Bioética
  • 19.45 – 20.00. Fernando Pérez. Enxeñeiro forestal, doutor e traballador na empresa Föra Forest Technologies.
  • 20.00 – 20.15. Julio Martínez. Representante do Bioga (Clúster Tecnolóxico Empresarial Das Ciencias Da Vida).
  • 20.15 – 20. 30. Diego Alberto Fernández. Biólogo e doutor traballador en Hifas da Terra.

Martes 25 de xaneiro

  • 19.30 – 19.45. Tamara Delgado. Doutora en procesado de materiales con láser. Actualmente traballa en AIMEN.
  • 19.45 – 20.00. Elena Santidrian. Veterinaria e traballadora nunha empresa de terapia xénica en Amsterdam.
  • 20.00 – 20.15. Brais Romero. Xornalista cultural e programador de cinema, foi director da revista de cine A Cuarta Parede.
  • 20.15 – 20. 30. Ambroise Vandewynckele. Coordinador de procesos de fabricación avanzada en AIMEN.

Vídeos das xornadas

Martes 18 de xaneiro

Martes 25 de xaneiro